Opstijgen met verminderd vermogen leidt tot veiligheidsrisico’s

Starten met verminderd vermogen wordt vaak gedaan om brandstof te besparen. Het verlagen van het startvermogen leidt echter tot veiligheidsrisico’s, zoals het invoeren van incorrecte startparameters. Dit kan er vervolgens voor zorgen dat een vliegtuig niet voor het einde van de startbaan loskomt van de grond. In het voorval van het vandaag gepubliceerde rapport werd de rotatie van het vliegtuig bij een te lage snelheid ingezet. De Onderzoeksraad voor Veiligheid is dan ook van mening dat de voordelen van starten met een lager vermogen beter moeten worden afgewogen tegen de mogelijke veiligheidsrisico’s, zoals kleinere veiligheidsmarges.

Het vandaag gepubliceerde rapport is niet het eerste van de Onderzoeksraad waarin startprestatievoorvallen worden belicht. In maart 2018 publiceerde de Onderzoeksraad het rapport ‘Insufficient thrust setting for takeoff’, waarin twee ernstige incidenten worden geanalyseerd waarbij onvoldoende vermogen werd ingesteld voor de start. De Raad beval in dit rapport onder andere EASA aan om te beginnen met het ontwikkelen en instellen van het Take-Off Performance Monitoring Systems (TOPMS). Deze aanbeveling werd in het eerste kwartaal van 2020 door EASA bestudeerd.

Hoewel de luchtvaartbranche zich de afgelopen decennia heeft ingespannen om procedures te verbeteren en zo onjuiste instellingen van het startvermogen te voorkomen, heeft dit niet geleid tot een significante verlaging van het risico. Prestatievoorvallen komen nog regelmatig voor. Het voorval van april 2017 benadrukt nogmaals het belang van de aanbeveling die eerder door de Raad werd gedaan: het ontwikkelen en invoeren van een systeem dat de cockpitbemanning waarschuwt als vast onderdeel van de wereldwijde commerciële luchtvloot.

De Onderzoeksraad voor Veiligheid beveelt met het vandaag gepubliceerde rapport de luchtvaartautoriteiten aan om specificaties te ontwikkelen en vervolgens vereisten voor een onafhankelijk systeem op te stellen dat ernstige invoerfouten bij het berekenen van startprestaties detecteert. Het systeem zou ook de cockpitbemanning tijdens de start moeten waarschuwen voor ongewoon lage versnellingen en voor onvoldoende beschikbare startbaanlengte indien niet vanaf het begin van de startbaan wordt gestart.

Aan de belangenorganisatie voor luchtvaartmaatschappijen (IATA) word aanbevolen een standaardbeleid voor luchtvaartmaatschappijen te ontwikkelen met betrekking tot de procedures voor starten met minder vermogen. Een risicoanalyse waarin de kostenbesparingen worden afgezet tegen de daarmee gepaard gaande veiligheidsrisico’s moet hier onderdeel van zijn.