Schipperen met ruimte
De Onderzoeksraad voor Veiligheid publiceert een onderzoek naar de toenemende drukte op de Noordzee. De aanleg van onder andere windmolenparken en de toename van de scheepvaart met steeds grotere schepen maken dat het voller en drukker wordt op de Noordzee. De Onderzoeksraad voor Veiligheid heeft onderzocht welke risico’s het toenemende gebruik van de Noordzee met zich mee brengt en welk effect dit heeft op de veiligheid van de scheepvaart in het gebied.
Risico’s voor scheepvaart bij inrichting Noordzee onvoldoende in beeld
Scheepvaartroutes, windparken en olieplatforms dringen op de Noordzee om ruimte. De groei van het aantal vaste objecten brengt risico’s met zich mee voor de scheepvaart. Deze risico’s zijn niet voldoende in beeld. Dit blijkt uit het rapport ‘Schipperen met Ruimte, Beheersing van scheepvaartveiligheid op een steeds vollere Noordzee’ van de Onderzoeksraad voor Veiligheid. Al bij windkracht 6 kunnen windgevoelige schepen, zoals grote containerschepen, op de Noordzee in de problemen komen. Zij hebben dan te weinig ruimte om in geval van nood rond te draaien. De huidige noodsleepboten kunnen de schepen in problemen niet altijd assisteren.
Beschouw Noordzee meer als één geheel
Om nare verrassingen voor de scheepvaart en het milieu in de toekomst te voorkomen, beveelt de Onderzoeksraad voor Veiligheid aan de minister van Infrastructuur en Waterstaat aan om de risicobeheersing van scheepvaartveiligheid op orde te brengen. Bij het maken van keuzes over de inrichting moet de Noordzee als één geheel beschouwd worden en Nederland samenwerken met de zes andere Noordzeelanden.
‘Noordzee als industriegebied’
Erica Bakkum, raadslid: ‘De bedrijvigheid op de Noordzee laat zich vergelijken met een industriegebied. De Onderzoeksraad heeft simulaties uitgevoerd. Daaruit blijkt dat grote schepen zwaar in de problemen kunnen komen onder vaak voorkomende omstandigheden. We lopen risico’s met de huidige en geplande inrichting van de ruimte. Er moet meer inzicht komen in deze risico’s. Scheepvaartveiligheid moet nadrukkelijker worden meegewogen bij keuzes over de inrichting van de Noordzee, zeker als we de toekomstige ontwikkelingen in de scheepvaart en windparken in ogenschouw nemen. Dit kan door geplande activiteiten beter op elkaar af te stemmen of zelfs te verplaatsen en door betere internationale samenwerking over het vastleggen van vaarroutes.’
Bulkcarrier in problemen was aanleiding voor onderzoek
De Onderzoeksraad voor Veiligheid komt met het rapport ‘Schipperen met Ruimte, Beheersing van scheepvaartveiligheid op een steeds vollere Noordzee’ nadat de Maltese bulkcarrier Julietta D tijdens de storm Corrie begin 2022 in de problemen kwam. De bulkcarrier raakte op drift richting de Nederlandse kust, en raakte daarbij eerst een ander schip en daarna twee constructies van een windpark in aanbouw.
Aanbevelingen
De beheersing van scheepvaartveiligheidsrisico’s in relatie tot plaatsing van vaste objecten
op de Noordzee behoeft verbetering. Een andere insteek voor risicobeheersing is nodig,
waarbij rekening wordt gehouden met de ontwikkelingen van de scheepvaart en andere
activiteiten op de Noordzee. Om die reden doet de Onderzoeksraad de volgende
aanbevelingen:
Aan de minister van Infrastructuur en Waterstaat:
- Verbeter de beheersing van scheepvaartveiligheidsrisico’s als gevolg van de
plaatsing van vaste objecten. Zorg daarbij tenminste voor:
a. inzicht in de scheepvaartveiligheidsrisico’s; maak daarbij gebruik van modelleren
en scenario-denken, en neem daarin het manoeuvreergedrag van zware en windgevoelige schepen en ontwikkelingen in de scheepvaart mee;
b. inzicht in de effecten van (mogelijke) beheersmaatregelen;
c. een realistisch en toetsbaar veiligheidsdoel;
d. toepassing op nieuwe, bestaande en in aanbouw zijnde windparken;
e. een integrale afweging over het gebruik van de Noordzee, waarbij het
veiligheidsniveau (het restrisico) voor de scheepvaart wordt meegenomen; en
f. een periodieke evaluatie van de aanpak.
Een internationaal gezamenlijk gedragen beeld over hoe de scheepvaart zich veilig
rondom vaste objecten kan bewegen is hierbij cruciaal.
Aan de minister van Infrastructuur en Waterstaat:
2. Stuur in overleggen met andere Noordzeelanden aan op het aanpassen van de
internationale kaders op basis van het verkregen inzicht in de scheepvaartveiligheidsrisico’s. Benut hierbij de mogelijkheid om concrete voorstellen in te dienen bij de Internationale Maritieme Organisatie. Een internationaal gezamenlijk gedragen beeld over hoe de scheepvaart zich veilig rondom vaste objecten kan bewegen is hierbij cruciaal.
Aanbevelingen
