Wanneer onderzoekt de Onderzoeksraad luchtvaartvoorvallen?
Luchtvaart als belangrijk aandachtsgebied
Ongevallen en ernstige incidenten in de luchtvaart kunnen grote gevolgen hebben voor de betrokkenen en wijzen op veiligheidsrisico’s. Daarom is luchtvaart een belangrijk aandachtsgebied voor de Onderzoeksraad voor Veiligheid. De Raad doet onafhankelijk onderzoek naar ongevallen en ernstige incidenten met luchtvaartuigen en trekt daaruit lessen.
Bijdragen aan het vergroten van veiligheid
De Onderzoeksraad mag alle luchtvaartvoorvallen in het Koninkrijk der Nederlanden onderzoeken. Dat betekent echter niet dat we alle voorvallen onderzoeken. Door keuzes te maken kunnen we onze capaciteit en aandacht zo goed mogelijk richten op onderzoeken die waardevolle inzichten opleveren voor de verbetering van de luchtvaartveiligheid. Daarbij kijkt de Raad vooral naar situaties waarin burgers voor hun veiligheid afhankelijk zijn van de overheid, bedrijven of instellingen. Zo dragen we bij aan een veiligere luchtvaart.
Niet altijd een onderzoek
De Onderzoeksraad is verplicht om ongevallen en ernstige incidenten te onderzoeken. Voor de volgende categorieën luchtvaartuigen bestaat die verplichting niet:
- Luchtvaartuigen met een startmassa van 2250 kg of minder, waarbij personen geen dodelijke of ernstige verwondingen hebben opgelopen.
- Onbemande luchtvaartuigen (drones) waarvoor geen certificaat of verklaring vereist is en waarbij personen geen dodelijke of ernstige verwondingen hebben opgelopen.
- Luchtvaartuigen genoemd in bijlage 1 van Verordening (EU) 2018/1139, waaronder historische, experimentele en ultralichte luchtvaartuigen.
Ongevallen en ernstige incidenten met deze drie categorieën moeten wel aan ons worden gemeld. Is een luchtvaartuig uit de eerste of tweede categorie betrokken bij een voorval? Dan verzamelt de Onderzoeksraad eerst informatie. Daarna beoordelen wij of verder onderzoek waardevolle inzichten kan opleveren voor de luchtvaartveiligheid. Zo niet, dan kunnen wij de verzamelde informatie in een later stadium nog betrekken in bijvoorbeeld een overkoepelend thematisch onderzoek.
Wettelijke basis
De basis van ons onderzoek volgt uit nationale en internationale regelgeving en standaarden. Dit zijn:
• de Rijkswet Onderzoeksraad voor veiligheid,
• de Europese Verordening (EU) 996/2010,
• ICAO Annex 13.
Internationale samenwerking
Volgens internationale afspraken voert het land waar een luchtvaartvoorval plaatsvindt een veiligheidsonderzoek uit. Het onderzoek verloopt dan onder verantwoordelijkheid van de veiligheidsraad van dat land. De Onderzoeksraad kan meedoen aan buitenlandse onderzoeken als er sprake is van Nederlandse betrokkenheid. Dat is bijvoorbeeld het geval wanneer de betrokken luchtvaartmaatschappij Nederlands is of wanneer het luchtvaartuig in Nederland is geregistreerd, ontworpen of gefabriceerd.
