Noodlanding na besturingsproblemen, CzechACWor SportCruiser, PH-BEM
De piloot voerde een vlucht uit onder zichtvliegvoorschriften op een hoogte van 1300 voet van Breda International Airport naar Texel International Airport. De automatische piloot was geactiveerd. Aan boord bevonden zich twee personen. In de omgeving van Oudewater ondervond de piloot besturingsproblemen. Hij verklaarde dat het toestel abrupt met de neus naar beneden dook. Het kostte hem veel moeite het toestel horizontaal te krijgen. Met behulp van de automatische piloot trachtte hij het toestel vervolgens horizontaal te houden. Dit lukte echter niet, waarop hij de automatische piloot uitschakelde en het toestel probeerde af te trimmen door ‘up’ input te geven. Ook dit had aanvankelijk geen merkbaar resultaat. Vervolgens heeft de gezagvoerder samen met de persoon die naast hem zat, en tevens in het bezit is van een vliegbrevet, getracht de neus van het toestel omhoog te krijgen. Het vliegtuig was echter moeilijk bestuurbaar. De rolroeren en het richtingsroer leken normaal te reageren op uitslagen van de stuurorganen. De piloot besloot vervolgens een noodlanding te maken en koos hier een akker voor. Tijdens de noodlanding kwam het linkerwiel van het hoofdlandingsgestel in een greppel terecht, die de piloot niet eerder had waargenomen. Het vliegtuig draaide vervolgens naar links en kwam met de neus in de grond tot stilstand. De inzittenden bleven ongedeerd. Het toestel liep schade op.
De piloot was in het bezit van een geldig bewijs van bevoegdheid voor privévlieger, een PPL(A), met de bevoegdverklaring SEP(land) en een geldige medische verklaring, klasse 2. Hij had een totale vliegervaring van 365 uren waarvan 84 uren op het betrokken type.
Na de noodlanding werd een brillenkoker aangetroffen in de omgeving van de besturingsmechanismen. De bemanning heeft verklaard dat het plotseling naar beneden duiken van de neus van het toestel niet door deze brillenkoker kan zijn veroorzaakt aangezien het toestel op de automatische piloot vloog in rustig weer zonder koers- en hoogtecorrecties. Volgens de bemanning is de koker daar terecht gekomen door de schok van de noodlanding of bij het uit het toestel nemen van persoonlijke bezittingen.
De bemanning vermoedt dat er sprake is geweest van een ‘op hol geslagen’ elektrische trim of servobesturing van de automatische piloot of beide. Volgens de vliegtuigfabrikant Czech Sport Aircraft, a.s. hebben voorvallen plaatsgevonden waarbij een overmatige hoeveelheid soldeer op de contactpunten van de push-to-talk knop op de stick tot gevolg had dat de trim van het hoogteroer zodanig reageerde dat de neus van het toestel omhoog kwam. De fabrikant heeft hiervoor in 2010 een Service Bulletin (SB) uitgegeven voor de SportCruiser en PiperSport (SB-SC-001, d.d. 4 juni 2010). In het SB wordt een inspectie van de grip van de stick en het aanbrengen van extra isolatie voorgeschreven. Het SB is op 2 juli 2010 voor de PH-BEM uitgevoerd.
De Onderzoeksraad is niet op de ongevalslocatie aanwezig geweest en heeft niet kunnen vaststellen hoe en wanneer de brillenkoker in de buurt van het besturingsmechanisme terecht is gekomen. De Onderzoeksraad heeft geen onderzoek verricht naar het functioneren van de elektrische trim en automatische piloot en kan het scenario met de brillenkoker als mogelijke oorzaak van de besturingsproblemen noch uitsluiten noch bevestigen.
Dit ongeval is gepubliceerd in de kwartaalrapportage luchtvaart over het 3e kwartaal van 2018.
