Over de Onderzoeksraad Evaluaties
Er zijn de afgelopen jaren verschillende evaluaties uitgevoerd die zicht geven op de doelmatigheid en doeltreffendheid van de Onderzoeksraad. Zie hieronder de publicaties uit 2024 en 2020.
Evaluatie Onderzoeksraad voor Veiligheid (2024)
In 2024 onderzocht adviesbureau Andersson Elffers Felix (AEF) in opdracht van het Ministerie van Justitie en Veiligheid de doeltreffendheid en doelmatigheid van het functioneren van de Onderzoeksraad. Dit gebeurde op grond van de Kaderwet zelfstandige bestuursorganen (zbo) die bepaalt dat een zbo, zoals de Onderzoeksraad, elke vijf jaar wordt geëvalueerd. De evaluatie in 2024 ging over de periode 2019 – 2023. Het evaluatierapport bevat voor ons waardevolle bevindingen en conclusies op vier belangrijke thema’s: doeltreffendheid, doelmatigheid, interne organisatie en governance en samenwerking. De Onderzoeksraad voor Veiligheid wordt volgens de evaluatie gezien als een gezaghebbend instituut dat onderzoeken van hoog niveau oplevert. Uit de evaluatie blijkt ook dat de Onderzoeksraad stappen heeft gezet om de bedrijfsvoering verder te professionaliseren. De evaluatie laat ook zien dat wij ons op diverse onderdelen nog kunnen verbeteren. Daartoe krijgen we aanbevelingen op zes onderwerpen:
- missie, strategie en afwegingskader
- maatschappelijke impact
- transparantie
- doelmatigheid
- interne organisatie
- governance
De aanbevelingen sluiten goed aan op de ambities van en initiatieven binnen de Onderzoeksraad. Op 23 januari hebben wij onze reactie op het evaluatierapport en de aanbevelingen aan de minister van Justitie en Veiligheid gestuurd.
Onderzoek naar effectiviteit aanbevelingen (2024)
In opdracht van de Onderzoeksraad heeft adviesbureau Berenschot onderzocht hoe effectief de aanbevelingen van de Onderzoeksraad voor Veiligheid zijn. Het onderzoek van Berenschot is in juli 2024 afgerond met een eindrapport. Uit dit onderzoek blijkt dat 85 procent van de aanbevelingen doorwerkt in de geschreven en gesproken woorden van partijen die betrokken zijn bij een onderzoek van de Onderzoeksraad.
In het eindrapport staan 8 conclusies over de kwaliteitsfactoren die van invloed zijn op de acceptatie en doorwerking van onze aanbevelingen. Op basis van deze conclusies komt Berenschot met 5 aanbevelingen om het interne en externe proces rond de totstandkoming van de aanbevelingen bij onderzoeken van de Onderzoeksraad te verbeteren.
Reactie van de Onderzoeksraad
Chris van Dam, voorzitter van de Onderzoeksraad: ‘De Onderzoeksraad neemt de aanbevelingen uit het eindrapport van Berenschot ter harte. De aanbevelingen gaan over hoe we de effectiviteit van onze aanbevelingen kunnen vergroten. In mijn woorden: er is winst te behalen als wij aanbevelingen niet zozeer opleggen maar juist uitleggen. Goed dus om aanbevelingspartijen meer mee te nemen in the bigger picture rond aanbevelingen. Wij zien het rapport dan ook als een mooie uitnodiging om nog beter aan te sluiten bij wat de huidige tijd van onze organisatie vraagt.’
Over het onderzoek
In het onderzoek heeft adviesbureau Berenschot gekeken naar vragen als
- tot hoeveel veiligheidswinst leiden onze aanbevelingen
- wat zijn hierbij de succesbepalende factoren
- wat zijn de niet-helpende factoren
- en hoe kunnen we de effectiviteit van onze aanbevelingen verbeteren?
Berenschot heeft voor het onderzoek interviews afgenomen met vertegenwoordigers van aanbevelingspartijen, met raadsleden en met medewerkers van de Onderzoeksraad. Aanleiding voor het onderzoek was een aanbeveling van de Evaluatiecommissie Onderzoeksraad voor veiligheid uit 2020.
Evaluatie Onderzoeksraad voor Veiligheid (2020)
Een commissie onder leiding van prof. dr. P. Schnabel heeft de doeltreffendheid en doelmatigheid van de Onderzoeksraad voor Veiligheid over de periode 2013 – 2018 geëvalueerd.
Deze commissie heeft zich gebogen over vragen als:
- hoe doeltreffend en doelmatig functioneert de Onderzoeksraad voor Veiligheid?
- in hoeverre heeft de Onderzoeksraad de aanbevelingen van de vorige evaluatiecommissie opgevolgd?
- wat is de maatschappelijke effectiviteit van de Onderzoeksraad?
